Pum Na

Mizote hi pum na leh pum nuam lo nei nasa tak mai kan ni a. Pum na kan han tih rikngawt hian a chhan tam tak a awm thei ang a – pum chhunga na te, pum pawn lama nain pum a tihnat te leh taksa pumpui na tel te a awm thei a ni.

Pum chhunga na thei taksa pengte chu – thin, mit, la, pumpui, ril leh rilbawh te, chutiang taksa peng hrang hrang tuamtu rang pan tak te leh pum tihrawl te an ni. Pum na hi a nat chhan a zirin a natzawng te, a natna hmun te leh a nat rei zawng te a danglam nasa em em mai a. Chuvangin, a nat chhan hre dik thei tur chuan uluk taka uluk taka beih a ngai thin a ni.

Pum nat dan chi hrang hrang kan sawite kha a tlangpui i han en diat diat teh ang.

Pum chhunga Taksa peng hrang hrang natna te kan en hmasa phawt ang.

A nat dan:

  • Taksa peng engemaw ber vanga pum na hi a awm chuan khawsik a tel duh hle.
  • A na hi taksa peng na lai ber zawnah a ni tlangpui.
  • A natzawng hi taksa peng na a zir leh khami taksa peng nat dan a zir khan a danglam nasa hle.

Pum tinatute:

  1. Rilphir: Rilphir na natdan chu a na a zual telh telh thin a ni. A tirah chuan lai bul velah hian a na deuh riai riai phawt a, a hnuah chuan pum ding lampang hnuai lam deuhah hian a na a insawn thla thin a ni.
  2. Pumpui: Pumpui na leh pumpui lawng natdan chu a na sa deuh hut hut thin a ni. A natna lai zawn chu pum chung lampang laihawl vel takah hian a na thin a ni. Antacids eiin a ziaawm tlangpui.
  3. Ril: Ril na hi chu kawthalo te, khawsik te leh tai thi te nen a inkawp duh khawp mai a. Virus vanga awm a nih chuan enkawl vak ngai loin a dam ve leh mai nain, bacteria vang a nih erawh chuan damdawi ei a ngai thin a ni. Naupangah parasite-te avangin pum na a awm duh hle bawk. Hnute hnek zawh chiaha pum na an neih nghal chuan hnute (bawnghnute)-a lactose pai theih loh vang a ni thei. Taksa huat zawng riau ei vang leh kan thil eia tur engemaw a tel vangin pum na hi a awm thei a, hetiang chi-ah chuan luakchhuak hlui leh luak bawrh bawrh pawhin an awm thin. Rilpuar na a nih chuan vei lampangah a ni tlangpui a. Khawsikpui pawh hian ril a khawih buai thei a, chu chuan pum na a siam thei bawk.
  4. Rilbawh leh Mit: Rihbawh na hi a tirah a na thut ngai lo a, muang changin a rawn na a, a na vak a, a hnuah na lutuk loin a na kal deuh riai riai thin. A natna lai hi pum chung lampang leh hnungzang lamah a na chhuak thin a ni. Mit na hi chu pum ding lampang chung lamah a na a chhuak bawk.

Lehpekah chuan taksa peng hrang hrang tuamtu rangte avanga pum na awm theih dan kan sawi leh dawn nia.